Aktywność na świeżym powietrzu, na dodatek na dwóch kółkach to nie tylko idealny sposób na wypoczynek, ale też poznanie uroków naszego kraju. Zwłaszcza że pięknych i dobrze przygotowanych tras rowerowych w Polsce nie brakuje. Jeśli zatem kochasz rower i nie masz pomysłu na wakacje lub piękny wiosenny weekend, zajrzyj do naszej subiektywnej listy – z pewnością znajdziesz coś dla siebie!

1. Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo

Najdłuższy spójnie oznakowany szlak rowerowy w Polsce, o łącznej długości przekraczającej 2 tysiące kilometrów. Trasa główna liczy 1 887,5 km, trasy łącznikowe i boczne to dodatkowe 192 kilometry. Szlak przebiega głównie po asfaltowych drogach publicznych o niskim natężeniu ruchu, niemal 580 km (29% długości trasy) stanowią odcinki prowadzące przez tereny leśne, a 180 km (9% długości trasy) przypada na doliny rzek.

Trasa pozwala poznać różne oblicza Polski Wschodniej i jej największe atrakcje. W trakcie podróży odkryjemy liczne wpływy niemieckie, holenderskie, rosyjskie, litewskie oraz obszary prawosławne, żydowskie i tatarskie.

Charakterystycznym elementem trasy są również rozlokowanie co 8-10 km Miejsca Obsługi Rowerzystów, wyposażone w stojaki, wiaty i ławki oraz kosze na śmieci i tablice informacyjne. MOR-y pozwalają na odpoczynek, schronienie się przed deszczem oraz uzyskanie informacji o atrakcjach w najbliższej okolicy. Większość przydatnych informacji oraz wygodna mapa do planowania samodzielnego wyjazdu znajduje się na stronie: https://greenvelo.pl/. Wygodne narzędzie pozwala na utworzenie trasy w oparciu o ilość kilometrów, województwo czy stopień trudności.

• Łączna długość trasy: 2,095 km.
• Przebieg trasy: obszar pięciu województw leżących we wschodniej części kraju: warmińsko-mazurskiego (397 km), podlaskiego (598 km), lubelskiego (414 km), podkarpackiego (459 km) i świętokrzyskiego (210 km). Trasa rozpoczyna się w Elblągu, a kończy w Końskich.
• Główne atrakcje: trasa prowadzi przez pięć parków narodowych i szereg parków krajobrazowych. W promieniu 20 kilometrów od szlaku znajduje się wiele atrakcyjnych turystycznie regionów i miast (m.in. jezioro Hańcza, zamek we Fromborku, Kanał Augustowski, Chełm, Roztocze, Przemyśl, Zamość, Sandomierz, Kielce)
• Udogodnienia: wzdłuż całego szlaku rozlokowane są Miejsca Przyjazne Rowerzystom – obiekty (noclegowe, gastronomiczne, usługowe) świadczące usługi dedykowane turystom rowerowym, 228 MOR-ów.
• Utrudnienia: brak.
• Oznakowanie szlaku: metalowe tabliczki w charakterystycznym pomarańczowym kolorze, tablice informacyjne na szlaku.

2. Nadmorski szlak rowerowy R-10

Polski odcinek międzynarodowego szlaku dookoła basenu Morza Bałtyckiego przebiega przez tereny województw zachodniopomorskiego, pomorskiego i warmińsko-mazurskiego. Ze względu na niską gęstość zaludnienia, umiarkowany klimat oraz bogactwo zabytków, urokliwych miejsc i różnorodność przyrody trasa cieszy się wyjątkową popularnością. Po drodze możemy zjeść śniadanie na plaży, zwiedzić nadmorskie latarnie czy zachwycić się pięknym zachodem słońca. T

Dokładny przebieg R-10 jest przedstawiony na mapach turystycznych poszczególnych części wybrzeża. Trzeba jednak uważać: niektóre miejscowości – mimo nazwy nadmorski – wchodzą w
głąb lądu na kilkanaście kilometrów, wykraczając poza zasięg typowo nadmorskich map. Warto mieć świadomość, że zdecydowana większość nadmorskich tras będzie pokryta grubszą lub cieńszą warstwą piachu. Przy planowaniu trasy warto zwrócić uwagę na kierunek wiatru, który może nas znacznie spowolnić (lepiej jechać z zachodu na wschód). Obowiązkowym wyposażeniem jest również latarka i odpowiedni namiot. Szlak pokrywa się z atrakcyjnym turystycznie Szlakiem Polskich Latarni.

• Łączna długość trasy: 588 km.
• Przebieg trasy: Świnoujście – Międzyzdroje – Dziwnów – Rewal – Kołobrzeg – Mielno – Darłowo – Jarosławiec – Ustka – Łeba – Władysławowo – Gdynia – Sopot – Gdańsk – Elbląg – Frombork – Braniewo – Gronowo.
• Główne atrakcje: styczność ze Szlakiem Polskich Latarni, główne nadmorskie porty, klify, warto zboczyć z trasy i zahaczyć o Półwysep Helski (znajdziemy tam fokarium).
• Udogodnienia: stosunkowo niewielkie odległości pomiędzy miastami.
• Utrudnienia: leśna część szlaku może być słabo oznakowana, bardzo zmienny klimat.
• Oznakowanie szlaku: biała tablica z zielonym rowerem i numerem trasy.

3. Szlak Bursztynowy EV-9

Międzynarodowy szlak łączący Bałtyk z Adriatykiem, będący odtworzeniem trasy, jaką dawni handlarze sprowadzali cenne złoża bursztynu na południe kontynentu – przebiegający przez Czechy, Austrię, Słowenię, Włochy i Chorwację. Szlaki Eurovelo nie są budowane od podstaw – zazwyczaj wytycza się je po istniejących ścieżkach lub po lokalnych, często szutrowych, drogach.

• Łączna długość trasy: 535 km.
• Przebieg trasy: Głuchołazy – Złoty Stok – Szkaradowo – Poznań – Trzemeszno – Kruszwica – Włocławek – Ciechocinek – Toruń – Bydgoszcz – Świece – Grudziądz – Kwidzyn jarzębina – Tczew – Cedry Wielkie – Gdańsk.
• Główne atrakcje: Poznań, Wrocław, Gdańsk.
• Udogodnienia: brak.
• Utrudnienia: brak przewodnika ilustrującego wszystkie odcinki trasy.
• Oznakowanie szlaku: biała tablica z zielonym rowerem i numerem trasy.

4. Szlak Orlich Gniazd

Przebiegająca przez słynące z architektury obronnej tereny Jury Krakowsko-Częstochowskiej trasa Szlaku Orlich Gniazd została wyznaczona już w 1950 roku. Ze względu na duże zróżnicowanie nachylenia oraz jakość podłoża wyróżniamy pełną zachwycających widoków trasę pieszą oraz nieco prostszą, częściowo utwardzoną drogę dla rowerów. Szlak pieszy jest nieco krótszy i liczy 163 km, zaś rowerowy około 190 km.

Szlak obfituje w wąskie ścieżki, pokryte sypką nawierzchnią. Ze względu na piaszczyste tereny w pobliżu Częstochowy warto zaplanować rozpoczęcie trasy od nieco krótszego dystansu, który pozwoli nam na wyrobienie się w czasie. Przeciętny czas pokonania szlaku to 3 dni. Jeżeli chcesz uniknąć tłumów na zamku w Ogrodzieńcu, radzimy wybrać się tam bardzo wcześnie!

• Łączna długość trasy: około 200 km.
• Przebieg trasy: Częstochowa – Kraków.
• Główne atrakcje: najstarsze w kraju zamki, tzw. Orle Gniazda (m.in. Tenczyn, Ogrodzieniec, Morsko, Bobolice czy Olsztyn), liczne jaskinie, specyficzny krajobraz.
• Udogodnienia: duża ilość obiektów oferujących nocleg i wyżywienie na trasie.
• Utrudnienia: niektóre tereny mogą być piaszczyste i gliniaste, część obiektów jest udostępniona do bezpłatnego zwiedzania wyłącznie w określonych godzinach.
• Oznakowanie szlaku: biała strzałka z czerwonym pasem.

5. Szlak wokół Tatr

Historyczno-kulturowo-przyrodniczy szlak wokół Tatr to polsko-słowacki projekt, zakładający realizację liczącej ponad 250 km pętli wokół Tatr. Powstałe w ramach inwestycji ścieżki rowerowe w okresie zimowym pełnią rolę tras biegowych dla narciarzy. Szlak prowadzi przez m.in.: Podhale, Orawę, Liptowo i Spisz. Jego trasa została tak zaprojektowana, aby samodzielne ścieżki rowerowe mogły służyć uprawianiu przyjaznej dla środowiska turystyki aktywnej i promowaniu zdrowego spędzania wolnego czasu jako alternatywy dla turystyki zmotoryzowanej.

Przebieg Szlaku zwraca również uwagę na unikatowe wartości przyrodnicze i krajobrazowe, pozwala odkrywać nieznane pomniki przyrody, w tym: torfowiska, doliny rzek z malowniczymi przełomami, charakterystyczne skałki i wzniesienia, otwierające się z wielu punktów trasy malownicze widoki, urokliwe enklawy leśne i łąkowe. Na trasie zaprojektowano również miejsca widokowo-postojowe oraz parking w Czarnym Dunajcu. Aby uniknąć korków warto rozważyć pominięcie Zakopanego i rozpoczęcie trasy w Nowym Targu. Więcej informacji o trasie znajdziesz na: www.szlakwokoltatr.eu.

• Łączna długość trasy: obecnie – około 100 km, docelowo: ponad 200 km.
• Przebieg trasy: nawiązuje do najstarszej sieci osadniczej (Nowy Targ, Ludźmierz, Szaflary, Frydman po stronie polskiej a po stronie słowackiej Kieżmark, Stara Lubownia, Spiska Sobota, Liptowski Mikulasz, Dolny Kubin).
• Główne atrakcje: stare szlaki handlowe (solny, jantarowy, winny), architektura sakralna i ludowa, stada owiec pasące się w pobliżu trasy.
• Udogodnienia: łatwość zorganizowania noclegu, nowoczesna infrastruktura, natura.
• Utrudnienia: Tarty to góry o specyficznym klimacie i zakresie temperatur.
• Oznakowanie szlaku: białe tablice z nazwą szlaku i niebieskim zarysem gór.

6. Wiślana Trasa Rowerowa

Wiślana Trasa Rowerowa będzie przebiegać wzdłuż Wisły, łącząc góry z morzem. Docelowo ma połączyć osiem województw szlakiem o długości przekraczającej 1 200 km. Obecnie ukończono odcinki dla trzech województw. Kujawsko-pomorski fragment podróży składa się z prawobrzeżnego (210 km) i lewobrzeżnego (244 km) brzegu Wisły. Trasy łączą ze sobą największe miasta regionu (jak Bydgoszcz, Toruń, Chełmno czy Grudziądz), pozwalając na pokonanie odcinków w pięknej scenerii.

Liczący 80 kilometrów odcinek śląski zaczyna się w Wiśle na zaporze Jeziora Czerniańskiego. Pierwszy etap o długości 50 km cechuje się łatwością trasy, malowniczymi widokami na Beskidy i dobrym przygotowaniem infrastruktury. Przejeżdżamy przez m.in.: Ustroń, Skoczów, Wiślicę, i Drogomyśl. Dalsza część trasy wiedzie od Jeziora Goczałkowickiego do Czechowic-Dziedzic.

Etap małopolski liczy obecnie 230 km i cechuje się nowoczesną i komfortową infrastrukturą, reprezentującą prawdziwie europejski poziom. Szlak biegnie m.in.; pod opactwem w Tyńcu, po krakowskich Bulwarach Wiślanych, tuż koło Niepołomic i 4 km od słynącego z niesamowitego uroku Zalipia. Trasa szybko wyprowadza rowerowy ruch poza obszary miejskie, zachęcając przy pomocy licznych tablic do skorzystania z lokalnych atrakcji. Ruszając z Oświęcimia warto pomyśleć o zapasach – następny sklep spotkamy po 40 kilometrach. W weekendy trasa charakteryzuje się sporym natężeniem ruchu (sporo rodzin z dziećmi).

• Łączna długość trasy: ok. 1200 km (obecnie ukończono ok. 770 km).
• Przebieg trasy: osiem województw – wzdłuż biegu Wisły (kujawsko-pomorskie: Włocławek/Dobrzyn – Grudziądz/Nowe), śląskie (Jeziora Czerniańskie – Dankowice), małopolskie (Jawiszowice – Szczucin).
• Główne atrakcje: liczne atrakcje turystyczne.
• Udogodnienia: nowoczesna infrastruktura, asfaltowe ścieżki, oznakowanie i wiaty, MORy na odcinku małopolskim.
• Utrudnienia: niektóre odcinki poprowadzone przez polne drogi i łąki, jednak można stosować objazdy przez pobliskie miejscowości, mała ilość sklepów przy trasie.
• Oznakowanie szlaku: symbol przedstawiający sylwetkę na rowerze, złożoną z wielokolorowych linii.

7. Karpacki Szlak Rowerowy

Ten mierzący 800 km szlak to doskonały sposób na poznanie Małopolski. Karpacki Szlak Rowerowy dzieli się na szlak główny (Leluchowo- Kraków) i kilka szlaków łącznikowych, m.in. Sądecki Szlak Rowerowy (63 km), Wielokulturowy Szlak Rowerowy (120 km) czy Rowerowy Szlak Winny (85 km). Poprzez jednolite oznakowanie i tablice informacyjne na szlaku można dotrzeć w najpiękniejsze zakątki Beskidu Niskiego i Sądeckiego. Każdy ze szlaków posiada określony poziom trudności, co warto sprawdzić przed udaniem się w trasę.

Wielokulturowość regionu przejawia się w postaci nazw terenowych (np. Kiczera, Zdynia, Rychwałd), ale też i widocznych śladach kultury łemkowskiej, żydowskiej, osadnictwa niemieckiego i polskiego. W zajazdach i karczmach serwowane są regionalne łemkowskie, lachowskie czy góralskie potrawy. Przed wyjazdem warto zapoznać się z kalendarzem lokalnych festiwali.

• Łączna długość trasy: ok. 800 km.
• Przebieg trasy: szlak główny Leluchowo – Kraków.
• Główne atrakcje: spływ przełomem Dunajca, liczne uzdrowiska (m.in.: Krynica-Zdrój, Muszyna, Piwniczna-Zdrój), cerkwie, Magurski Park Narodowy, Wieliczka.
• Udogodnienia: profesjonalnie opracowane i dostępne dla turystów mapy z określeniem różnicy wysokości i opisem lokalnych atrakcji umożliwiają organizację wypraw rowerowych we własnym zakresie.
• Utrudnienia: niektóre szlaki prowadzą przez tereny górskie.
• Oznakowanie szlaku: rower na białym tle z czarnym lub czerwonym szerokim pasem.

8. Szlak Stu Jezior

Wielkopolski szlak rowerowy o długości przekraczającej 100 km to jedna z najpiękniejszych widokowo tras, wyróżniająca się dużą ilością jezior i zabytków turystycznych. Jest uznawany za jeden z pierwszych rekreacyjnych szlaków rowerowych w Polsce – powstał jeszcze w 1999 roku.

Podróż warto rozpocząć w Poznaniu, wskazane są okolice jeziora Malta. Na trasie turyści mogą podziwiać ponad 50 zbiorników wodnych, w tym Jezioro Strzeszyńskie, Jezioro Kierskie czy Jezioro Pamiątkowskie. Po drodze napotkamy również na pierwszą drukarnię w Wielkopolsce (Szamotuły), pełne jabłoni sady (Pamiątkowo) oraz urokliwy Sierakowski Park Krajobrazowy, przy granicy którego zlokalizowana jest najstarsza stadnina koni gorącokrwistych w Polsce. Droga prowadzi przez szosy, chociaż od czasu do czasu napotkamy również na lekkie wzniesienia. Szlak Stu Jezior jest połączony z międzynarodowym szlakiem rowerowym wiodącym z Calais we Francji aż do St. Petersburga.

• Łączna długość trasy: ok. 100 km.
• Przebieg trasy: okolice jeziora Malta – Międzychód.
• Główne atrakcje: liczne jeziora, Zamek Górków, Sierakowski Park Krajobrazowy.
• Udogodnienia: dobra jakość nawierzchni.
• Utrudnienia: wzniesienia.
• Oznakowanie szlaku: rower na białym tle oraz czarny, szeroki pasek.

9. Kaszubska Marszruta

Kaszubska Marszruta powstała dzięki zaangażowaniu powiatu chojnickiego i okolicznych gmin – Brus, Chojnic, Czerska i Konarzyny. W całości znajduje się w województwie pomorskim. Trasy wchodzące w skład sieci dzielą się na 4 szlaki: żółty (66,1 km), zielony (41,8 km), czerwony (55,8 km) i czarny (32,6 km). Wszystkie trasy przebiegają przez równie przejezdne szutrowe i asfaltowe trakty rowerowe, lokalne szosy o bardzo małym natężeniu ruchu i gruntowe drogi polne oraz leśne. Rozbudowana infrastruktura obejmuje natomiast m.in.: tablice informacyjne, trakty, wiaty i kładki.

Ze względu na oddzielenie ścieżek od dużego ruchu samochodowego, szlaki te są świetnym miejscem na rozpoczęcie przygody z turystyką rowerową. Bez obaw można zabierać tu dzieci w tandemach, fotelikach czy przyczepkach. Nieco starsze poradzą sobie na własnych dwóch kółkach. Podczas wizyty warto skosztować smażonego pstrąga z jednej z lokalnych smażalni. Jesienią grzyby rosną natomiast zaledwie kilka metrów od trasy. W sezonie trzeba uważać na spory ruch rowerowy na trasach.

• Łączna długość trasy: ponad 160 km.
• Przebieg trasy: Wdzydzki Park Krajobrazowy, Park Narodowy Bory Tucholskie.
• Główne atrakcje: liczne lasy i tereny zielone, galeria sztuki Józefa Chełmowskiego (Brusy).
• Udogodnienia: nawierzchnia szturowa, zapewniająca dobrą przyczepność, trasy można łączyć z długodystansowymi szlakami PTTK, oficjalna mapa trasy.
• Utrudnienia: wysokie krawężniki po bokach trasy są często przykryte liśćmi.
• Oznakowanie szlaku: logo z rowerem o żółtym i niebieskim kole.

10. Polskie odcinki na szklaku EUROVelo

Walory naszego kraju zostały już kilkukrotnie docenione przez Europejską Federację Cyklistów, która sukcesywnie wyznacza kolejne przechodzące przez Polskę trasy w ramach europejskiej sieci szlaków rowerowych EuroVelo. Polskie odcinki przeprowadzono m.in. w:

• Europejskim Szlaku Stolic (EV-2) – polski odcinek wiedzie od granicy z Niemcami, przez Poznań, Włocławek, Warszawę i dalej do granicy białoruskiej,
• Szlaku Europy Centralnej (EV- 4)- na trasie znajdują się Kraków, Tarnów i Rzeszów,
• Szlaku Żelaznej Kurtyny (EV-13) – trasa przebiega od granicy z obwodem kaliningradzkim, wzdłuż wybrzeża aż do Świnoujścia,
• Szlaku Wschodnioeuropejskim (EV-11) – województwa podlaskie, mazowieckie, świętokrzyskie i małopolskie,
• oraz omówionym wcześniej trasach EV-9 i EV- 10.