Marzysz o kilkudniowej rowerowej wyprawie, podczas której zwiedzisz piękne zakątki Europy Środkowej i Południowej? Mamy dla Ciebie zestawienie 5 długodystansowych zielonych szlaków, które wiodą przez tereny o bogatych walorach przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych.

Greenways – zielona strona Europy

Warto zwrócić uwagę na inspirujące zielone szlaki greenways, które pełnią jednocześnie funkcję szlaków komunikacyjnych, turystycznych i rekreacyjnych, a przy tym stanowią doskonały przykład ekoturystyki. Są to w większości niezależne i niekolidujące z transportem samochodowym ścieżki, poprowadzone wzdłuż naturalnych korytarzy komunikacyjnych: historycznych tras handlowych, rzek, czy nieużywanych już tras kolejowych. Wykorzystują w głównej mierze istniejące szlaki rowerowe, konne i te przeznaczone do turystyki pieszej.

Idea szlaków greenways powstała w Stanach Zjednoczonych w połowie ubiegłego wieku. W latach 80. i 90. dotarła do Zachodniej Europy (Francji, Hiszpanii, Portugalii, Belgii, Niemiec) a potem Środkowej i Południowej Europy (Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii, Chorwacji, Włoch).

Poniżej 5 inspiracji na rowerową wyprawę.

1.Międzynarodowy Szlak Rowerowy Kraków – Morawy – Wiedeń

Trasa licząca 780 km wiedzie przez zabytkowe miasta i miasteczka, ze szczególnym uwzględnieniem lokalnych atrakcji turystycznych i krajobrazowych. Startujemy w Krakowie na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, kierując się w stronę Kotliny Oświęcimskiej, ziemi pszczyńskiej i Śląska Cieszyńskiego. Z polsko-czeskiego pogranicza, przez Štramberk, wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Narodowego Ołomuniec i Brno, a potem przez rezerwat przyrody Kras Morawski z jednymi z najpiękniejszych jaskiń w Europie docieramy do granicy z Austrią. Pośród winnic dojeżdżamy do Dolnej Austrii i Wiednia.

Szlak wiedzie głównie drogami lokalnymi o niskim natężeniu ruchu. Jedynie niewielkie odcinki prowadzą głównymi drogami, gdzie ruch samochodowy jest duży. Przeważają tereny płaskie, a kilka odcinków to tereny górzyste z ostrzejszymi podjazdami.

Z założenia zielony szlak Kraków-Morawy-Wiedeń miał utworzyć najdłuższy szlak drzew owocowych w Europie, gdyż lokalni mieszkańcy w związku z tym międzynarodowym projektem byli zachęcani do sadzenia drzew owocowych. Warto sprawdzić efekty tych działań.

Długość szlaku: 780 km

Przebieg szlaku:

• Polska: Kraków – Kryspinów – Mników – Rudno – Alwernia – Wygiełzów – Dwory – Oświęcim – Harmęże – Wola – Miedźna – Pszczyna – Goczałkowice Zdrój – Zabrzeg – Landek – Mazańcowice – Bielsko-Biała – Jaworze – Górki Wielkie – Nierodzim – szlak rozdziela się na dwie alternatywne trasy:

Trasa niebieska: Nierodzim – Ustroń – Wisła – Istebna – Łacki – Jasłowice (przejście graniczne z Czechami),

Trasa zielona: Nierodzim – Skoczów – Goleszów – Dzięgielów – Cieszyn (przejście graniczne z Czechami).

• Czechy: Czeski Cieszyn, rezerwaty krajobrazowe Pomoravi i Poodří, Beskidy – Hukvaldy – Nowy Jiczyn – Ołomuniec (Olomouc) – Wyżyna Morawska – Brno – Mikulov.
• Austria: Laa an der Thaya (uzdrowisko), Falkenstein (ruiny zamku), Paasdorf – Ladendorf – Eggersdorf – Herrnleis – Oberkreuzstetten – Hornsburg – Poysdorf – Wiedeń.

2. Zielony Rower – Greenway Karpaty Wschodnie (Polska, Słowacja, Ukraina)

Zielony Rower to międzynarodowy szlak dziedzictwa, który łączy atrakcje przyrodnicze i kulturowe bieszczadzkiego pogranicza. Trasa przebiega przez Polskę, Słowację i Ukrainę. Główna oś szlaku po polskiej stronie (droga R-61) liczy 125 km i biegnie przez malownicze Bieszczady. Trasę można jednak wydłużyć o pętle lokalne i inne szlaki tematyczne, które łącznie tworzą 1300 km ścieżek rowerowych o różnym stopniu trudności.

Szlak Greenway Karpaty Wschodnie tworzy pętlę o długości 350 km, przebiegającą wokół trzech parków narodowych: Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Polsce, Parku Narodowego „Połoniny” na Słowacji i Użańskiego Przyrodniczego Parku Narodowego na Ukrainie. Po stronie słowackiej oznakowano ok. 50 km głównej osi szlaku „Zelený bicykel”. Na stronie ukraińskiej trasa może nie być jeszcze odpowiednio oznakowana (szlak “Zielienyj rower”).

Długość szlaku podstawowego: 340 km.

Przebieg szlaku:

• główna oś szlaku (nr R–61) w Polsce: Roztoki Górne – Cisna – Solina – Myczkowce – Lesko – Olszanica – Brzegi Dolne – Krościenko (przejście graniczne z Ukrainą). Jako miejsca startu można wybrać Ustrzyki Dolne lub Lesko.
• Ukraina: Smolnycja – Chyriv – Arara Sir – Strilky – Turka – Borynja – Volosjanka – Kostrina – Veleykyj Bereznyj – Malyj Bereznyj (słowacko-ukraińskie przejście graniczne Ubla – Malyj Biereznyj).
  Słowacja: Ubla – Kolonica – Stakcin – Jalová, Ruské (do przejścia granicznego z Polską).

3. Bursztynowy Szlak Greenways Budapeszt – Kraków

To międzynarodowy szlak rowerowy prowadzący przez Węgry, Słowację i Polskę, który nawiązuje do istniejącego niegdyś szlaku handlowego, wykorzystywanego do transportowania bursztynu znad morza Bałtyckiego nad Adriatyk. Łączy słynne zabytkowe miasta (Szentendre, Vac i Nagymaro) i miejsca wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (Budapeszt, Bańska Szczawnica oraz Kraków) z terenami o wyjątkowych walorach przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych. Rowerową wyprawę warto więc urozmaicić zwiedzaniem licznych lokalnych atrakcji. Docelowo szlak ma się kończyć w Gdańsku.

Symbolem Bursztynowego Szlaku jest jarzębina, która naturalnie występuje na terenach, przez które poprowadzony jest szlak, a dodatkowo pomarańczowy kolor jej owoców przywołuje na myśl odcień bursztynu.

Długość: 354 km.

Przebieg trasy:

• Polska: Kraków – Skawina – Wadowice – Sucha Beskidzka – Zawoja – Lipnica Wielka (przejście graniczne polsko-słowackie)
• Słowacja: Bobrov – Podbiel – Dolný Kubín – Liptowski Mikułasz – Liptowska Osada – Bańska Bystrzyca – Kremnica – Żar nad Hronem – Bańska Szczawnica – Dudince – Šahy – Zebegény (przejście graniczne słowacko-węgierskie)
• Węgry: Nagymaros – Vác – Göd – Dunakeszi – Budapeszt

4. Szlak Greenways Praga – Wiedeń (Czechy, Austria)

Liczący 470 km długości szlak Praga – Wiedeń to najstarszy i najchętniej odwiedzany szlak Greenways w Europie Środkowej. Oś główna szlaku prowadzi wzdłuż doliny rzeki Dyja na Morawach Południowych oraz doliny Wełtawy w południowych Czechach. Na trasie znajdziesz zamki,  średniowieczne kościoły i klasztory, zabytki związane z kulturą żydowską, park narodowy w Podyjí/Thayatal, źródła termalne w Laa an der Thaya, rezerwat krajobrazowy na wzgórzach Palava i piękne czeskie miasta: Třeboň, Slavonice. Ze szlakiem łączą się liczne trasy lokalne, np. Szlak Dziedzictwa Rodziny Rosenbergów, Szlak Rzemiosł i Wyznań, Szlaki Dziedzictwa w Górach Nove Hrady w południowych Czechach.

Długość szlaku: 470 km (w większości trasa wiedzie po utwardzonych drogach).

Przebieg trasy: Praga, Tabor, Czeskie Budziejowice, Brno, Břeclav, Wiedeń.

5. Szlak Greenway Parenzana (Włochy – Słowenia – Chorwacja)

Trzy kraje basenu morza Adriatyckiego – Chorwację, Słowenię i Włochy – dzięki szlakowi Parenzana zwiedzisz na rowerze w ciągu 1-2 tygodni. Z Wenecji przejdziesz przez plaże na wybrzeżu aż po równinę Friuli, a potem przez fascynujący Triest, kończąc na pięknym wybrzeżu Istrii, uznawanym za raj dla rowerzystów. 

Północno-zachodnia Istria oferuje aż 6 pętli i 12 tras górskich MTB. Trasa Greenways w Chorwacji poprowadzona jest opuszczoną linią kolejową – 123 km od Triestu do Poreča pokonujemy mijając kolejowe tunele, mosty i wiadukty.

Długość trasy: około 360 km.

Przebieg trasy:

• Włochy: Mestre – Wenecja – Jesolo – Caorle – Portogruaro – Latisana  – Maranao Lagunare – Palmanova – Aquileia – Monfalcone – Triest
• Słowenia: Portorož
• Chorwacja: Buje – Poreč