Futsal: wszystko co powinieneś wiedzieć o tej dyscyplinie sportu

12 października 2018
Futsal: wszystko co powinieneś wiedzieć o tej dyscyplinie sportu

Piłka nożna w czterech ścianach, na mniejszym boisku, ale potrafi dostarczyć takich samych emocji jak mecze rozgrywane na wielkich stadionach piłkarskich. Futsal zdobywa coraz większą popularność wśród zawodników i kibiców. Sponsorem strategicznym organizatora rozgrywek ligowych czyli Futsal Ekstraklasy, jest marka Huari, należąca do Grupy Kapitałowej Martes, partnera naszego portalu.

Co zatem należy wiedzieć o tej dyscyplinie sportu, jego historii i zasadach gry?

Narodziny futsalu

Nazwa futsal została ukuta w 1985 roku, jednak początki tej dyscypliny sięgają lat 30. XX wieku. Futsal początkowo funkcjonował jako odmiana piłki nożnej dla jej młodych adeptów – gra rozgrywana przez pięcioosobowe zespoły na mniejszych, dostosowanych do realiów otoczenia i możliwości fizycznych dzieciaków boiskach. Za kolebkę futsalu uważa się Urugwaj, gdzie w Montevideo w 1930 roku rozegrano pierwszy w historii mecz. Moda na tę grę ogarnęła całą Amerykę. Jednak to w Brazylii futsal cieszy się największą popularnością, a reprezentanci tego kraju przez dekady sięgali po najwyższe laury w amerykańskich rozgrywkach. Futsal jest brazylijskim sportem narodowym – zainteresowanie piłką halową jest tam bardzo duże, a reprezentacja Brazylii aż pięciokrotnie wywalczyła Mistrzostwo Świata.

Historia piłki halowej w Polsce

Futsal jako dyscyplina sportu na polskich parkietach zaczyna funkcjonować dopiero w latach 80. ubiegłego wieku. Pierwsze Mistrzostwa Polski to przełomowy dla naszego kraju rok 1989. W kwietniu 1992 roku nasza reprezentacja rozgrywa pierwszy mecz, remisując z Rosją 7:7. Liga Halowa Piłki Nożnej Pięcioosobowej, czyli dzisiejsza ekstraklasa futsalu, wystartowała w 1994 roku. Rozwój profesjonalnego współzawodnictwa w futsalu, promocja tego sportu i samej Ligi były możliwe dzięki powstaniu dedykowanego dla piłki halowej organu. W 2010 roku powołano spółkę Futsal Ekstraklasa Sp. z o.o, która od sezonu 2010/2011, w miejsce PZPN, jest odpowiedzialna za rozgrywki ekstraklasy.

Rozgrywki futsalu w Polsce toczone są systemem „jesień-wiosna” na trzech poziomach, tj: w Ekstraklasie, I lidze (2 grupy) i II lidze (6 grup). W większych miejscowościach naszego kraju istnieją również tzw. Środowiskowe Ligi Futsalu, które są rozgrywkami typowo amatorskimi. Ponadto, corocznie rozgrywane są turnieje o Puchar Polski i Superpuchar Polski.

Ekstraklasa jest oczywiście najwyższą w hierarchii klasą ligowych rozgrywek w futsalu w Polsce, a zwycięzca ligi otrzymuje tytuł Mistrza Polski. Pierwszy tytuł w 1994 roku wywalczyła PA Nova Gliwice, która potem jeszcze czterokrotnie stawała na najwyższym podium. Pięciokrotnie tytuł Mistrza Polski wywalczył też Clearex Chorzów.

Futsal w przełomowym momencie

Tegoroczny turniej Mistrzostw Europy w Lublanie był wyjątkowy z dwóch powodów. Po pierwsze, po wielu latach mogliśmy na Futsal Euro zobaczyć polskich zawodników. Ostatni raz nasza reprezentacja grała na Mistrzostwach 17 lat temu. Sam awans jest więc już dużym sukcesem. Wyjątkowość tych rozgrywek polega także na tym, iż są to ostanie rozgrywki w formule 12-zespołowej. Od 2022 roku grać będzie już 16 drużyn, a dodatkowo Mistrzostwa odbywać się będą co cztery lata, a nie jak obecnie, co dwa.

Futsal zadebiutował też na rozgrywanych obecnie (październik 2018) Młodzieżowych Igrzyskach Olimpijskich w Buenos Aires. Rok 2019 przyniesie dalsze zmiany – organizowane będą mistrzostwa starego kontynentu kobiet oraz męskie rozgrywki zawodników do lat 19.

Futsal – narzędzie pracy trenera piłki nożnej

Futsaliści to piłkarze bardzo dobrzy technicznie. Drybling, uderzenia i przyjęcia piłki na małym boisku wymagają dużej precyzji i bardzo dobrej techniki. Decyzje muszą być podejmowane bardzo szybko, a czasu i miejsca na skorygowanie ewentualnych błędów właściwe nie ma. Gwiazdy trawiastych boisk piłkarskich często mają za sobą epizody z piłką halową. Cristiano Ronaldo i Leo Messi przyznają, że poziom gry, który obecnie prezentują, to także umiejętności wytrenowane podczas gry w piłkę halową. Futsal to też pasja, która kształtuje niezłomny charakter. Uratowani w lipcu z jaskini w Tajlandii chłopcy wzięli udział – jako goście honorowi Młodzieżowych Igrzysk Olimpijskich 2018 – w piłkarskim meczu pokazowym w Buenos Aires.

Piłka halowa często bywa też narzędziem trenera piłki nożnej i sposobem na podszlifowanie techniki gry zawodników. Dla amatorów, mecze rozgrywane na hali to doskonała okazja do połączenia przyjemnego z pożytecznym. Ruch, element rywalizacji i terapeutyczna funkcja socjalizacyjna to przepis na poprawę humoru i utrzymanie dobrej kondycji w sezonie jesienno-zimowym.

Futsal i piłka nożna – zasadnicze różnice

Warto wiedzieć, że to Brazylijczycy jako pierwsi skodyfikowali zasady gry w futsal. Najważniejsze reguły gry w futsal i piłkę nożną są podobne. Niektóre przepisy są jednak inne:

wymiary boiska i bramki
Dopuszczalna jest modyfikacja niektórych zasad, zwłaszcza tych dotyczących wymiarów pola gry. Pole gry musi być prostokątne, a długość linii bocznej musi być większa niż długość linii bramkowej. Wymiary pola gry muszą mieścić się w przedziale: długość: 25-42 m, szerokość: 15-25 m, podczas rozgrywek międzynarodowych minimalne wymiary pola gry są wyższe: długość 38- 42 m, szerokość: 18- 25 m. Wymiary bramki w futsalu to 3×2 metry.

wymiary piłki
Piłka do futsalu jest mniejsza i lżejsza od piłki nożnej i ma obwód 62-64 cm. Ma też mniejsze ciśnienie i słabiej się odbija.

czas gry
Mecz trwa 40 minut: dwie partie po 20 minut efektywnej gry i 15-min przerwy pomiędzy nimi.

rodzaj nawierzchni
Rozgrywki prowadzone są w halach sportowych.

ilość zawodników
Każda z dwóch drużyn składa się z nie więcej niż pięciu zawodników, jeden z nich jest bramkarzem. Maksymalna ilość zawodników rezerwowych to siedmiu graczy.

ilość zmian
Liczba zmian jest nieograniczona, a zmiany mogą następować zarówno wtedy, kiedy piłka jest w grze, jak i poza grą. Zmiany dokonywane są w specjalnie wyznaczonej strefie.

auty
Wznowienie gry po wybiciu piłki poza boisko wykonuje się nie wyrzutem, tylko kopnięciem.

sędziowie
Nad prawidłowym przebiegiem gry czuwa duet sędziów, którzy mogą upominać lub nawet wykluczać zawodników z gry. Trzeci sędzia pełni rolę protokolanta, czwarty sędzia to tzw. sędzia czasowy.

czas dla trenera
Trenerzy mają prawo do dwóch minutowych przerw w trakcie gry.

kary za faule
Za faule zawodnicy mogą być karani dwuminutowymi wykluczeniami lub rzutami wolnymi. W futsalu mamy także faule akumulowane – jeśli drużyna uzbiera więcej niż pięć fauli w jednej połowie, to skutkuje to rzutami karnymi. Drużyna przeciwna wykonuje wówczas tzw. przedłużony rzut karny, z drugiego punktu karnego czyli z odległości 10 metrów, bez ustawiania muru obronnego; karnego strzela wskazany wcześniej zawodnik. Szczegółowe przepisy różnią się także w odniesieniu do szóstego i każdego kolejnego faulu akumulowanego.

Ciekawostki, czyli co jeszcze warto wiedzieć o futsalu

  • W przeciwieństwie do Polski, europejskie halowe potęgi jak choćby Hiszpania, Portugalia, Włochy, Rosja mają ligi zawodowe.
  • Od 2020 roku Mistrzostwa Europy w Futsalu będą rozgrywane w takiej samej częstotliwości jak Mistrzostwa Europy w piłce nożnej.
  • Rekord Guinnessa na najdłuższy mecz futsalu należy od lipca 2017 roku do Anglików. 50- godzinny mecz rozegrano pomiędzy dwoma drużynami: „Zielonymi Rycerzami” i „Białymi Rycerzami” z Lee Knight Foundation w Birkenhead, Cheshire w Wielkiej Brytanii. Rekord Polski na najdłuższy mecz futsalu należy do mieszkańców Piły – drużyny Credo i Rofia w 2011 roku rozegrały mecz trwający 37 godzin i 5 minut, mobilizując do gry 24 zawodników. Wszystko to dzięki nieograniczonej limitami rotacji zawodników na parkiecie.
  • Futsal, halówka, piłka halowa, halowa piłka nożna pięcioosobowa – to obecnie nazwy stosowane wymiennie. Nazwa futsal pochodzi od portugalskiego futebol de salao i hiszpańskiego fútbol sala lub fútbol de salón.
  • Futsal w Brazylii uchodzi za sport narodowy. To kuźnia piłkarskich talentów. Brazylijczycy zasilają skład wielu zagranicznych drużyn, stąd w komentarzach dotyczących futsalu często przewija się temat zawodników naturalizowanych.
  • Najświeższe informacje o polskiej lidze futsalu znajdziecie na oficjalnej stronie Futsal Ekstraklasy. Sponsorem strategicznym organizatora rozgrywek jest m.in. marka Huari, należąca do Grupy Kapitałowej Martes, partnera naszego portalu.

Aktywna Redakcja

Jako że nosi nas nieustannie, a głowę mamy pełną pomysłów nie wyobrażamy sobie, by od czasu do czasu do materiałów nie dodać czegoś od siebie. W roli głosu redakcyjnego będziemy zadawać pytania, robić wywiady z inspirującymi ludźmi, informować o ciekawych eventach i tworzyć treści przy współpracy ze specjalistami z danej dyscypliny. Mówiąc krótko: uwielbiamy inspirować, motywować, trenować, zatem możecie mieć pewność, że będzie się działo.

Mogą Ci się spodobać

Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.
Zgadzam się