Turystyka piesza w ostatnim czasie zyskuje na znaczeniu. Coraz częściej wybieramy się na kilkudniowe lub kilkutygodniowy trekking. O ile we własnym kraju nie ma problemu ze znalezieniem odpowiednich tras czy uzyskaniem o nich bardziej szczegółowych informacji, poza granicami Polski zadanie to jest już utrudnione. 

European Ramblers Association (Europejskie Stowarzyszenie Turystyki Wędrownej) jest organizacją zrzeszającą krajowe stowarzyszenia, organizacje turystyczne i narodowe ośrodki informacji o szlakach i atrakcjach turystycznych - dlatego też stanowi bazę cennej wiedzy o sieci wytyczonych w całej Europie szlaków długodystansowych. Sieć tworzy dwanaście tras o długości kilku tysięcy kilometrów. Oprócz tego, że prezentują walory przyrodnicze i kulturowe, to spełniają także wysokie standardy bezpieczeństwa - większość odcinków jest dobrze oznakowana, na niektórych odcinkach wyznaczono specjalne miejsca do odpoczynku itp. 

12 dróg do poznania Europy

E-paths to długie szlaki dystansowe, które łączą europejskie szlaki turystyczne krajowe i regionalne - od Przylądka Północnego po Kretę i od Oceanu Atlantyckiego do Karpat i Morza Czarnego. 12 tras oznaczonych symbolem E i kolejną cyfrą wpisane w okrąg z żółtych gwiazdek na niebieskim tle, to tabliczki, którymi znakowane są szlaki. Cały Stary Kontynent opleciony jest 11 trasami (E1 - E11), a trasa E12 jest w trakcie tworzenia i znakowania.

Informacje o poszczególnych drogach, szczegółowy przebieg tras, możliwość kontaktu z koordynatorami oraz dyskusji na forum znajdziecie na stronie European Ramblers Association. 

Sprawdźcie, gdzie warto wybrać się na długi treking i o którą trasę możecie zahaczyć, przy okazji zagranicznych wyjazdów w poszukiwaniu przygody!    

E1: Norwegia - Włochy

• Długość całego szlaku: 7.000 km
• Kraje: Norwegia, Szwecja, Dania, Niemcy, Szwajcaria, Włochy
• Trasa: Nordkapp (Nowregia) - Göteborg (Szwecja) - Aarhus (Dania) - Konstanz (Niemcy) - Lugano (Włochy) - Genova (Włochy) - Salerno (Włochy)

Wybrany odcinek szlaku E1: odcinek włoski o długości 1150 km

1. od jeziora Maggiore w Górach Liguryjskich (w Genui opcja dłuższego zatrzymania w porcie, największym w całych Włoszech) do Passo della Bochetta - długość trasy: ok. 200 km 
2. przez wschodnią część Gór Liguryjskich (Alta Via dei Monti Liguri) do Passo dei Due Santi - długość trasy: ok. 150 km 
3. wzdłuż grzbietu Apeniny przez Toskanię (Grande Escursione Appenninica) do Bocca Trabaria - długość trasy: ok. 400 km 
4. wzdłuż grzbietu Apeniny przez Umbrię do Castelluccio - długość trasy: ok. 200 km 
5. przez góry wzdłuż granicy Abruzji / Lacjum: Simbruini, Ernici, park narodowy Abruzji do granicy Lacjum / Molise w Scapoli - długość trasy: ok. 200 km

E2: Wielka Brytania - kraje Benluxu - Francja

• Długość całego szlaku: 4.850 km
• Kraje: Wielka Brytania, Holandia, Belgia, Luksemburg, Szwajcaria, Francja
• Trasa: Inverness (Wielka Brytania) - Hoek van Holland (Holandia) - Antwerpia (Belgia) - Echternach (Luksemburg) - Chamonix (Francja) - Nicea (Francja).

E3: Hiszpania - Bułgaria

• Długość całego szlaku: 6.950 km
• Kraje: Hiszpania, Francja, Belgia, Luksemburg, Niemcy, Czechy, Polska, Słowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria
• Trasa: Santiago (Hiszpania) - Vézelay (Francja) - Echternach (Luksemburg) - Fulda (Niemcy) - Zakopane (Polska) - Ártánd (Węgry) - Nesebar (Bułgaria).

Szlak wyjątkowy, po pierwsze dlatego że możemy "wejść" na niego w naszym Zakopanem. Po drugie punkt początkowy i końcowy wielu z nas odwiedziło osobiście. Hiszpańskie Santiago, to znany cel pieszych pielgrzymek, a Nesebar, perełka kulturowa i architektoniczna na niewielkim bułgarskim półwyspie, wielu z nas odwiedziło przy okazji wakacyjnych wyjazdów nad Morze Czarne.

E4: Hiszpania - Cypr

• Długość całego szlaku: 12.000 km
• Kraje: Hiszpania, Francja, Szwajcaria, Niemcy, Austria, Węgry, Serbia, Bułgaria, Grecja, Cypr

• Trasa: Tarifa (Hiszpania) - Grenoble (Francja) - St-Cergue (Szwajcaria) - Budapeszt (Węgry) - Belgrad (Serbia) - Sofia (Bułgaria) - Lanaca (Cypr)
• Przecina się z innymi trasami: E5, E6, E8.

Odcinek bułgarski mierzy 260 km, a trasa wiedzie przez najwyższe góry na Półwyspie Bałkańskim. E4, znana również jako trasa „Pięciu gór”. To najdłuższą i najbardziej atrakcyjną trasą alpejska w Bułgarii. Dwa tygodnie w Bułgarii nie muszą wcale oznaczać 2 tygodni na plaży, prawda? ;)

E5: Francja - Włochy 

• Długość całego szlaku: 2.900 km
• Kraje: Francja, Niemcy, Szwajcaria, Austria, Włochy
• Trasa:  Pointe du Raz (Francja) - Fontainebleau (Francja) - Kreuzlingen (Szwajcaria) - Bregenz (Austria) - Werona (Włochy)

Szlak prowadzi m.in. przez Alpy Algawskie, Lechtalskie i Ötztalskie. W drodze do Bolzano w północnych Włoszech przekraczamy przełęcze na wysokości 2.900 m n.p.m. Podążając na południe trasa poprowadzona jest równolegle do potężnej rzeki Adige, by u końca trasy dotrzeć wreszcie do Werony, jednego z najromantyczniejszych miast świata. 

Wędrując tym szlakiem można liczyć na dobrze zorganizowaną sieć schronisk alpejskich i pensjonatów.

Trasę można łatwo podzielić na mniejsze etapy.  Dogodne połączenia transportowe umożliwiają dołączenie do trasy lub opuszczenie jej na praktycznie każdym etapie, aby dopasować się do indywidualnych potrzeb wakacyjnych. 

E6: Finlandia - Grecja

• Długość całego szlaku: 6.300 km
• Kraje: Finlandia, Szwecja, Dania, Niemcy, Czechy, Austria, Słowenia, Grecja

• Trasa: Stockholm (Szwecja) - Kopenhaga (Dania) - Goslar (Niemcy) - Koper (Słowenia) - Alexandroupolis (Grecja) 

E7: Hiszpania - Serbia

• Długość całego szlaku: 7.000 km
• Kraje: Hiszpania, Portugalia, Andora, Francja, Słowenia, Serbia 
• Trasa: El Hierro (Hiszpania) - Lizbona (Portugalia) - Andora (Andora) - Nicea (Francja) - Ljubljana (Słownia) - Nowi Sad (Serbia)

Odcinek hiszpański to (po części) 5 Wysp Kanaryjskich, ale w tej mniej oczywistej formie: dla aktywnych i doświadczonych piechurów:

• GR 131 Camino de la Virgen, El Hierro, 42 km 
• GR 131 El Bastón, La Palma, 66 km 
• GR 131 Camino Natural Cumbres de La Gomera, 37 km 
• GR 131 Camino Natural Anaga-Chasna, Teneryfa, 88 km

• GR 131 Camino Natural de Fuerteventura, 155 km  

E8: Irlandia - Bułgaria

• Długość całego szlaku: 4.500 km
• Kraje: Irlandia, Wielka Brytania, Holandia, Niemcy, Austria, Słowacja, Polska, Rumunia, Bułgaria 
• Trasa: Dublin (Irlandia) - Hull (Wielka Brytania) - Hoek van Holland (Holandia) - Bonn (Niemcy) - Wien (Austria) - Brasov (Rumunia) - Svilengrad (Bułgaria)

E8 prowadzi od irlandzkich wybrzeży na wschód, przez Wielką Brytanię, Holandię, Niemcy, Austrię, Słowację i Polskę, gdzie zatrzymuje się na granicy polsko-ukraińskiej. Kontynuacja trekkingu możliwa jest dopiero na ostatnim 400-kilometrowym odcinku przez bułgarski łańcuch Rodopy do miasteczka Mezek w pobliżu granicy z Turcją.

E9: Portugalia - Estonia

• Długość całego szlaku: 5.500 km
• Kraje: Portugalia, Hiszpania, Francja, Wielka Brytania, Belgia, Holandia, Niemcy, Polska, Łotwa, Estonia  
• Trasa: trasa wiedzie pasem nadmorskim pozwalając na podziwianie Oceanu Atlantyckiego i wybrzeży morza Bałtyckiego: Tarifa (Hiszpania) - Lizbona (Portugalia) - Brest (Francja) - Hoek van Holandia (Holandia) - Lubeka (Niemcy) - Gdańsk (Polska) - Ryga (Łotwa) - Tallinn (Estonia)

E9 to około 5.200 km szlaku przybrzeżnego, z południowego zachodu na północny wschód Europy. Znaczna część szlaku jest wciąż w fazie rozwoju. Od Bretanii, wzdłuż wybrzeża Morza Północnego Belgii i Holandii oraz wybrzeża Bałtyku, w Niemczech i Polsce jest to szlak ciągły. Od 2018 roku Łotwa i Estonia dołączyły do ​​szlaku i wędrówkę można zakończyć w Tallinie lub jeszcze dalej w uzdrowiskowym mieście Narva-Jõesuu przy granicy z Rosją. 

Trekking można zacząć w Capo de São Vincente w Portugalii i zakończyć w Narva-Jõesuu w Estonii. 

E10: Finlandia - Włochy

• Długość całego szlaku: 2.880 km
• Kraje: Finlandia, Niemcy, Czechy, Austria, Włochy, *(Francja, Hiszpania)
• Trasa: Poczdam (Niemcy) - Praga (Czechy) - Salzburg (Austria) - Bolzano (Włochy)

*Ciągły szlak w tej chwili prowadzi tylko do Bozen we Włoszech. 

E11: Holandia - Polska

• Długość całego szlaku: 2.070 km 
• Kraje: Holandia, Niemcy, Polska
• Trasa: Scheveningen (NL) - Osnabrück (Niemcy) - Poczdam (Niemcy) - Poznań (Polska) - Ogrodniki (Polska)

W Holandii i początkowo także w Niemczech E11 podąża dobrze ustalonymi trasami - nazwanymi i oznaczonymi. Od niemieckiego Hameln używane są lokalne szlaki, nadal oznaczone. Szlak wiedzie do serca Niemiec, Belina i po stronie niemieckiej kończy się w historycznym mieście Frankfurt nad Odrą. W Polsce szlak E11 nie jest dobrze oznakowany i ustalony - przebiega przez środkową Polskę i przemierza lasy na wschodzie kraju. Koniec szlaku stanowi miasto Augustów i wieś Ogrodniki, na pograniczu z Litwą i Białorusią. Istnieją plany rozszerzenia E11 na Litwę, a nawet Rosję. 

E12: Hiszpania - Słowenia

• Długość całego szlaku: 1.800 km
• Kraje: Hiszpania, Francja, Włochy, Słowenia

E12 nie jest jeszcze gotowa do przemierzenia w całości, gotowe są tylko jej poszczególne fragmenty. Docelowo trasa ma połączyć wybrzeże Morza Śródziemnego z wyspami: Majorką, Korsyką, Kretą, Cyprem, Maltą i Sardynią. Planowany przebieg trasy: Tarifa (Hiszpania) - Ceuta (Hiszpania) - Barcelona (Hiszpania) - Nicea (Francja) - Genova (Włochy) - Salerno (Włochy) - Koper (Słowenia).

 W przypadku wszystkich europejskich tras dalekodystansowych znakowanie może odbiegać od standardowego. Szlaki lokalne je tworzące posiadają własne oznaczenia, do których na niektórych odcinkach nie dołączono oznaczeń w postaci charakterystycznych niebieskich tabliczek.  

Mapa - źródło: https://www.era-ewv-ferp.org/e-paths/

Zdjęcia: Pixabay, Unsplash