Malownicze górskie miejscowości, duże miasta łączące tradycję z nowoczesnością, piękne nadmorskie kurorty, turystyczne perełki, miejsca o wyjątkowe walorach przyrodniczych i krajobrazowych - to wszystko można znaleźć w Polsce. Podpowiemy Wam, które unikatowe w skali Europy miejsca warto umieścić na tegorocznej liście must-see. Jest co zwiedzać i jest czym się zachwycać. 

Pustynia Błędowska 

Aby zobaczyć morze piasku, nie trzeba wyjeżdżać z Polski. To u nas, poza hiszpańską pustynią Tabernas, znajduje się największy obszar pustynny w Europie. Mowa oczywiście o Pustyni Błędowskiej. To wyjątkowe miejsce możecie zobaczyć przy okazji zwiedzania Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Pustynia Błędowska położona jest pomiędzy Błędowem a miejscowością Klucze, na pograniczu Wyżyny Śląskiej i Wyżyny Olkuskiej. 

Według legendy Pustynia Błędowska powstała za sprawą diabłów, które piaskiem chciały zasypać działającą tutaj kopalnię srebra. Pracujący w niej górnicy strasznie hałasowali, zakłócając ich spokój i na dodatek kradli im jeszcze ich surowiec... W rzeczywistości nasza pustynia jest efektem działania człowieka: działające w pobliżu kopalnie cynku, ołowiu i srebra zwiększały zapotrzebowanie na drewno, wykorzystywane m.in. do umacniania stropów. Karczowanie pobliskich lasów oraz odsłonięcie żwirowo-piaskowego podłoża na działanie słońca i wiatru rozpoczęły proces pustynnienia terenu. 

Z wizytą na Pustyni Błędowskiej nie warto czekać, ponieważ terenszybko zarasta. Jest to konsekwencja działań z połowy XX wieku, które miały na celu ustabilizowanie lotnych piasków. Wtedy cały teren obsadzono sosną pospolitą, dębem czerwonym i wierzbą kaspijską. 

• Punkty widokowe zlokalizowane są na wzgórzu Czubatka w Kluczach (382 m n.p.m.) oraz na wzgórzu Dąbrówka w Chechle (355 m n.p.m.). 
• W 2018 roku oddano do użytku turystów i lokalnych mieszkańców Różę Wiatrów - w specjalnych altankach można odpocząć i nabrać sił na dalszą wędrówkę, a w sezonie letnim skorzystać z organizowanych w tym miejscu atrakcji, występów czy koncertów. 

• Przez teren Pustyni Błędowskiej i wokół niej wyznaczono szlaki piesze, które pomagają odkryć piękno tego krajobrazu. Polecamy zwłaszcza żółty Szlak Pustynny PTTK. 

Skrzyżowanie rzek Nielby i Wełny 

Skrzyżowanie dwóch rzek, których wody nie mieszają się, lecz płyną swoimi nurtami to zjawisko hydrologiczne, które nazywamy bifurkacją. Sprzyja temu mały spadek wody i płaskie ukształtowanie terenu. Przykład tego unikalnego, choć wywołanego działalnością człowieka zjawiska możemy zobaczyć w Polsce, a konkretnie - w pobliżu Wągrowca w województwie wielkopolskim. Wody rzek Nielba i Wełna łączą się w dwóch miejscach, jednak każda z nich nadal płynie swoim korytem. 

Polskie piramidy 

Lubicie podróże z dreszczykiem? Miłośnikom historii i zabytkowych budowli, którym niestraszne opowieści o duchach i zjawach, polecamy polskie piramidy. Mowa o polskich grobowcach przypominających piramidy budowane w czasach faraonów. Gdzie ich szukać? 

• Piramida w Rapie na Mazurach, położona niedaleko miejscowości Bania Mazurska, to grobowiec właścicieli wsi Angerapp. Rodzina Farenheidów zawczasu pomyślała o “życiu po życiu”, zlecając wybudowanie 16-metrowego grobowca o kształcie inspirowanym egipskimi piramidami. 
• Piramida w okolicy Sanoka idealnie odwzorowuje proporcje Wielkiej Piramidy w Gizie. Jest grobowcem rodziny Kulczyckich. 
• Piramidy w Krasnymstawie i Aleksandrowie Kujawskim. 

Delta Wisły 

Żuławy stanowią unikatowy w skali Europy region o ogromnym znaczeniu dla ekosystemu. To tutaj odpoczywają ptaki wędrujące z Syberii do ciepłych krajów. Wszystko za sprawą specyficznego układu rzek i kanałów, utworzonego przez hydrologów z różnych krajów. 

O tym, jak ważny przyrodniczo jest to obszar, świadczą liczne formy ochrony przyrody delty Wisły: rezerwaty, park krajobrazowy, ustanowienie obszaru chronionego krajobrazu i objęcie obszaru ochroną w ramach programu Natura 2000. 

Co powiecie na wyprawę rowerową? Ten magiczny rejon naszego kraju warto zwiedzać właśnie na dwóch kółkach - ekologicznie i z pożytkiem dla kondycji. 

Unikatowy zabytek techniki: Kanał Elbląski 

Ten zbudowany w 1862 roku kanał o długości 128 km to fenomen w skali Europy - zespół pochylni, po których na specjalnych platformach przetacza się statki, jest osobliwością niespotykaną na Starym Kontynencie. Urządzenia napędzane są mechanicznie, wykorzystując siłę przepływu wody. Po gruntownej modernizacji i remoncie wzorowany na amerykańskim Kanale Morrisa Kanał Elbląski znów zachwyca i co najważniejsze, znów może spełniać swoją funkcję. 

• Kanał łączy leżące na różnym poziomie jeziora z Zalewem Wiślanym, a dodatkowo posiada liczne odgałęzienia: .np. szlak wodny Ostróda – jezioro Szeląg Mały oraz Ostróda – Jezioro Drwęckie – Drwęca – Wisła. 
• Ze względu na walory przyrodnicze i kulturowe pobliskich terenów śródlądowa droga wodna została objęta ochroną w ramach Obszaru Chronionego Krajobrazu Kanału Elbląskiego. 
• Pochylnie Kanału Elbląskiego: Całuny, Jelenie, Oleśnica, Kąty i Buczyniec; śluzy: Miłomłyn, Zielona, Mała Ruś i Ostróda.
• Jeśli na kajaki, to tylko w tym rejonie! Znajdziecie tutaj bardzo ciekawe trasy kajakowe.
• Statkiem pasażerskim możecie popłynąć z Ostródy do Elbląga.

Park Mużakowski

Wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO transgraniczny Park Mużakowski o powierzchni 700 ha to jeden z największych w Europie kompleksów parkowo-pałacowych i najwspanialszych przykładów sztuki ogrodowej XIX-wiecznej Europy. Kompleks leży na terenach przygranicznych. Asymetrycznie przedziela go Nysa Łużycka: główne zabudowania oraz zamek znajdują się po stronie niemieckiej, w pobliżu saksońskiego miasteczka Bad Muskau. 500-hektarowy naturalistyczny park z licznymi szlakami rowerowymi, pieszymi i konnymi leży natomiast w granicach polskiej gminy Łęknica w województwie lubuskim. 

Jakie zabudowania warto zobaczyć? Nowy Zamek, który jest budowlą centralną, Wiadukt, Most Książęcy, Most nad Wąwozem oraz Most Królewski z ażurową balustradą. 

Skąd nazwa Parku? Polska wersja niemieckiej nazwy Bad Muskau to właśnie Mużaków. Tutaj, w okolicy Łęknicy, znajduje się także Łuk Mużakowa - wyjątkowa forma geologiczna, która doczekała się ochrony w ramach Parku Krajobrazowego Łuk Mużakowa. To potężna morena czołowa, którą przecina wyznaczająca polsko-niemiecką granicę Nysa Łużycka. Od 2011 roku Geopark Łuk Mużakowa posiada certyfikat Geoparku Europejskiego i należy do Światowej Sieci Geoparków.   

Hydropolis: nowoczesne centrum wiedzy o wodzie 

Wizyta w Hydropolis to nauka i zabawa w jednym. Ten unikalny w skali Europy park wodny przybliża zwiedzającym zagadnienia związane z wodą, jej znaczeniem dla człowieka i całego ekosystemu, a także jej wykorzystywaniem i przetwarzaniem. Na powierzchni 4000 m² powstało 8 stref tematycznych, pokazujących wodę z różnych zaskakujących perspektyw. 

W Hydropolis zobaczycie:

• 70 multimedialnych i interaktywnych instalacji wodnych,
• strefy poświęcone m.in. życiu w ocenach, inżynierii wodnej, starożytnym wodnym wynalazkom. 

Lokalizacja: muzeum powstało w zabytkowym zbiorniku wody wrocławskiego MPWIK.